Chẩn đoán sự cố hệ thống đánh lửa và cách khắc phục

Một chiếc ô tô không thể hoạt động nếu thiếu bộ phận đánh lửa. Hệ thống đánh lửa đảm nhận hai chức năng chính: tạo dòng điện mạnh trên 20.000 V phóng qua khe hở đánh lửa bugi, đốt cháy nhiên liệu - hỗn hợp khí và phải đánh lửa đúng thời điểm để động cơ có thể đốt cháy hòa khí triệt để, tạo công suất lớn nhất và giảm thiểu sự ô nhiễm môi trường.

Hệ thống đánh lửa xuất hiện từ rất sớm và đến nay được cải tiến, nâng cấp lên rất nhiều. Từ hệ thống đánh lửa bằng vít -> đánh lửa bán dẫn -> đánh lửa sớm bằng điện tử (ESA) và đánh lửa trực tiếp bằng điện tử.

Các dòng xe ô tô hiện này sử dụng hệ thống đánh lửa ESA khá phổ biến, vì vậy phụ tùng ô tô Duy Tân xin được chia sẻ tới các bạn về những vấn đề mà hệ thống đánh lửa thường gặp phải và đưa ra cách khắc phục hiệu quả nhất.

Trong hệ thống đánh lửa điện tử (ESA), thời điểm đánh lửa sẽ được chức năng ESA của ECU điều khiển thông qua các cảm biến trên xe ô tô hỗ trợ như cảm biến vị trí trục khuỷu, cảm biến vị trí trục cam, cảm biến lưu lượng khí nạp... để có thời điểm đánh lửa tối ưu nhất cho động cơ luôn làm việc ở chế độ tốt nhất. 

Tìm hiểu các sự cố thường gặp ở bộ phận đánh lửa điện tử trên xe ô tô

Hư hỏng biến áp

Biến áp ở hệ thống đánh lửa thường xảy ra sự cố như chập mạch cá vòng dây làm cháy biến áp, cháy nắp biến áp, cháy điện trở phụ...hoặc do tác động cơ học làm nứt vỡ nắp biến áp. 

Khi biến áp bị hư hỏng, bạn cần thay thế để đảm bảo an toàn và vận hành trơn tru cho xe.

Hư hỏng bộ chia điện

Để phân chia dòng điện cao áp đến đúng thứ tự làm việc của động cơ vào đúng thời điểm cần thiết một cách chính xác, hệ thống đánh lửa cần có bộ chia điện. 

Khi bộ chia điện của ô tô xảy ra sự cố sẽ gây ảnh hướng rất lớn đến sự hoạt động của bộ phận đánh lửa và động cơ xe. Khi hoạt động lâu ngày bộ chia điện cũng hao mòn và có thể gặp một số vấn đề: Nứt, bể nắp delco do tác động vật lý làm rò rỉ điện áp dẫn đến đánh lửa yếu.

Khe hở giữa má tĩnh và má động không chuẩn làm giảm khả năng đánh lửa, bộ điều chỉnh đánh lửa áp thấp bị hở màng làm đánh lửa sai thời điểm, lò xo ở bộ điều chỉnh đánh lửa sớm ly tâm yếu, rotor tín hiệu mòn làm đánh lửa chập chờn, sai thời điểm đánh lửa. Khi kiểm tra bộ phận chia điện cần kiểm tra từng chi tiết, vệ sinh các má vít, điều chỉnh khe hở rotor, thay thế các bộ phận hư hại,...

Hư hỏng bugi

Bugi có nhiệm vụ giúp đánh lửa tốt, tạo hiệu suất làm việc tối ưu cho động cơ. Bugi thường gặp phải nhưng sự cố như: Bể đầu sứ bugi, bugi bị mòn điện cực, bugi bị chảy điện cực, bugi đánh lửa không đúng tâm, bugi bị bám muội than làm giảm khả năng đánh lửa, ... Khi bugi có tình trạng hư hỏng cần kịp thời thay thế và kiểm tra lại hoạt động của các bộ phận trong hệ thống đánh lửa để kịp thời sửa chữa và thay thế.

Các hiện tượng giúp chẩn đoán sự cố hệ thống đánh lửa của xe ô tô

Tia lửa yếu

Khi bạn nhận thấy ô tô có hiện tượng máy nổ không đều, động cơ yếu và dư xăng, đầu bugi có hiện tượng đóng muội than đen do nhiên liệu không được đốt cháy hoàn toàn; Tia lửa có màu vàng và nẹt yếu thì chắc chắn hệ thống đánh lửa xe của bạn gặp sự cố. 

Tia lửa yếu có nghĩa điện thế cao áp từ bộ chia điện đến bugi thấp, nguyên nhân có thể do bô bin đánh lửa bị hỏng biến áp, bị chập vòng dây, hoặc do má vít bị bẩn, rỗ làm việc đánh lửa bị ảnh hưởng, dây cao áp bị rò điện, bị hở, bugi bị mòn điện cực, khe hở đánh lửa của bugi lớn, bugi bẩn. Trường hợp này cần kiểm tra và vệ sinh bugi, kiểm tra biến áp đánh lửa, dây cao áp, vệ sinh má vít.

Đánh lửa không đúng thời điểm

Đánh lửa quá sớm:Khi động cơ hoạt động mà có hiện tượng kích nổ khi ga lớn, chế độ không tải nổ không ổn định, xe chạy hao xăng, máy mau nóng, lâu lâu có hiện tượng như nổ ngược. Đó chính là dấu hiệu cho thấy bộ phận đánh lửa không đúng thời điểm (đánh lửa quá sớm) làm pistong chưa lên đến đỉnh đã bị sinh công và bị đẩy xuống gây kích nổ khiến đông cơ mau bị nóng, xăng chưa kịp cháy hết vì bị sót và bị thải ra ngoài gây hao xăng. Nguyên nhân của tình trạng trên do đặt delco sai, khe hở má vít quá lớn. Động cơ cần được đặt lại lửa và điều chỉnh khe hở má vít.

Đánh lửa quá muộn: Khi hệ thống đánh lửa tạo tia lửa điện quá muộn so với thời điểm động cơ cần, thường thì sẽ gây các hiện tượng như nhiệt độ động cơ tăng cao, có tiếng nổ trong ống xả do xăng không được đốt hết và tiếp tục cháy khi ra đường xả, gây tiêu hao nhiên liệu, động cơ bị ngộp xăng do không được đốt cháy kịp thời làm xe không tăng tốc được. Ngoài ra động cơ còn khó khởi động. Nguyên nhân của tình trạng này do đặt lửa sai, khe hở má vít quá nhỏ. Động cơ cần được đặt lại lửa và điều chỉnh khe hở má vít.

Cách đặt lại lửa trên động cơ: Lắp delco (bộ chia điện) ăn khớp với trục dẫn động. Quay trục khuỷu và quan sát xác định vị trí máy thứ nhất. Lắp các dây cao áp đúng với thứ tự của động cơ, khởi động động cơ, xoay delco điều chỉnh ở tốc độ động cơ lớn nhất và không có tiếng gõ. Khi nổ ở chế độ không tải máy nghe nổ đều và không rung động lên ga nghe ngọt và mạnh là được, sau đó lắp chặt delco ở vị trí đã điều chỉnh sẽ có được một hệ thống đánh lửa đúng thời điểm và hoạt động tốt.

Hệ thống đánh lửa có vai trò rất quan trọng trong việc vận hành một chiếc xe ô tô. Vì vậy, trong quá trình sử dụng xe bạn nên đưa xe đi kiểm tra khi nhận thấy có sự cố bất thường ở hệ thống đánh lửa; đồng thời bảo dưỡng các phụ tùng ô tô ở các bộ phận đúng định kỳ theo lịch mà nhà sản xuất xe khuyến cáo.